I - TRUNG TÂM TRUYỀN GIÁO RƠHAI (CHO NGƯỜI RƠNGAO –BANA) .
A – THỜI KỲ SƠ KHỞI:
1- + Năm 1850 : khám phá đồng băng sông Đak Bla.
Năm 1851 :Mua nhà dân tộc tại làng Brêng (Địa bàn Tân hương ngày nay) –
Cha Desgouts và thầy sáu Phanxicô Nguyễn Do phụ trách Trung tâm này.
+ - Tháng 7/1853 : Sau khi thụ phong linh mục, cha về nhiệm sở làng Brêng.
2- + - Năm 1854 : cha Phanxicô lập riêng làng RƠHAI bên cạnh làng Brêng.
“RƠHAI” có nghĩa là “GIỌT NƯỚC” –
Cha đặt ông Hmen và ông Mlek làm chủ làng –
Làng ngày càng đông và ổn định an sinh.
1- + Năm 1850 : khám phá đồng băng sông Đak Bla.
Năm 1851 :Mua nhà dân tộc tại làng Brêng (Địa bàn Tân hương ngày nay) –
Cha Desgouts và thầy sáu Phanxicô Nguyễn Do phụ trách Trung tâm này.
+ - Tháng 7/1853 : Sau khi thụ phong linh mục, cha về nhiệm sở làng Brêng.
2- + - Năm 1854 : cha Phanxicô lập riêng làng RƠHAI bên cạnh làng Brêng.
“RƠHAI” có nghĩa là “GIỌT NƯỚC” –
Cha đặt ông Hmen và ông Mlek làm chủ làng –
Làng ngày càng đông và ổn định an sinh.
B- XÂY DỰNG CÁC NÔNG TRƯỜNG:
+ Nông trường RƠHAI : 2 bên sông Đak Bla, phía đất trũng vùng cầu Đak Bla ngày nay
khai hoang vùng đất trũng cấy lúa (ngập lụt theo mùa mưa), đất cao làm rẫy;
+ Nông trường RƠHAI : 2 bên sông Đak Bla, phía đất trũng vùng cầu Đak Bla ngày nay
khai hoang vùng đất trũng cấy lúa (ngập lụt theo mùa mưa), đất cao làm rẫy;
- Mua trâu, các nông cụ sản xuất lúa và bắp . . . để tự cung cấp. .
+ Nông trường ĐAK KẤM (xã Đak Kấm ngày nay), cách Rơhai 7 cây số về phía bắc;
- Năm 1861 : phồn vinh, toàn tòng, dân số lên tới 300 người;
- Năm 1878 : Cha Nguyên xây dựng vùng đất nông trường này;
+ Nông trường KONTUM, cách Rơhai 1 cây số về hướng đông, hữu ngạn sông;
tiền thân KON TUM KƠNÂM ngày nay.
- Năm 1856 - 1861 : Cha Hòa từ vùng Hnong (Tỉnh Đak Hnong ngày nay)
về giúp cha Do và khai khẩn, xây dựng nông trường, thành lập làng KONTUM.
+ Nông trường ĐAK KIĂ:
- Năm 1870 : Cha Nguyên khai khẩn vùng đất tả ngạn sông Đak Bla,
bên cạnh suối Đak Kiă.
+ Nông trường KON MƠNEI : cha Phanxicô cho người nhà đến khai hoang lập làng.
tiền thân KON TUM KƠNÂM ngày nay.
- Năm 1856 - 1861 : Cha Hòa từ vùng Hnong (Tỉnh Đak Hnong ngày nay)
về giúp cha Do và khai khẩn, xây dựng nông trường, thành lập làng KONTUM.
+ Nông trường ĐAK KIĂ:
- Năm 1870 : Cha Nguyên khai khẩn vùng đất tả ngạn sông Đak Bla,
bên cạnh suối Đak Kiă.
+ Nông trường KON MƠNEI : cha Phanxicô cho người nhà đến khai hoang lập làng.
II –GIÁO XỨ TÂN HƯƠNG.
1 - + Năm 1854 : Cha Phanxicô lập làng RƠHAI gần làng Brêng.
2- + Năm 1973: Cha Hugon (Xuân) từ Kon Pơnăng thay cha ĐẠT phụ trách làng RƠHAI.
Cha lập làng cho 15 hộ, 100 người kinh phía dưới gần Tòa Khân Sứ
(Phía cầu ngày nay);
Gọi xóm dưới là họ đạo TRẠI LÝ (trũng nước ra vào, không tù đọng nước như TUM).
3 - + Năm 1909 : Xóm trên (phía đông từ nhà thờ đến giáp làng Kontum).
- Số giáo dân từ An Sơn (An Khê ngày nay) lánh nạn Văn Thân (năm 1885)
lên vùng Rơngao Bana và tá túc tại XÓM DƯỚI; dần dân đông thêm;
người địa phương gọi XÓM DƯỚI là họ đạo XÓM MÍT.
- Từ đó, một mặt Xóm Dưới số giáo dân ngày càng đông thêm, đạo đức, gần nhà thờ,
- địa danh họ đạo GÒ MÍT nổi cộm lên, trở nên họ chính nơi có cha sở ỏ và nhà thờ.
Do đó, ĐỊA DANH “GÒ MÍT” bao gồm nhiều họ đạo kinh cũng như dân tộc
trong vùng mà trước đây gọi là họ đạo TRẠI LÝ.
- Thời gian khi lập các CƠ SỞ HÀNH CHÍNH QUÂN SỰ, nên một số vườn rẫy ,thổ cư
của tín hữu họ TRẠI LÝ bị trưng dụng, hay phải bán, thu hẹp nhỏ, lại cách xa nhà thờ.
- Địa danh họ đạo TRẠI LÝ này vẫn còn được ghi trong sổ bộ mãi sau này.
- Địa danh GÒ MÍT được quen dùng chỉ nhà thờ nhà xứ.
4 – Năm 1926: ĐỊA DANH CHÍNH THỨC GIÁO XỨ TÂN HƯƠNG
+ Về mặt hành chánh đã có Tổng TÂN HƯƠNG.
+ Đức Cha lấy địa danh TÂN HƯƠNG hành chính gọi GIÁO XỨ TÂN HƯƠNG.
+ Bao gồm các họ đạo kinh ( Gò Mítd, Trai lý), các họ đạo dân tộc.
1 - + Năm 1854 : Cha Phanxicô lập làng RƠHAI gần làng Brêng.
2- + Năm 1973: Cha Hugon (Xuân) từ Kon Pơnăng thay cha ĐẠT phụ trách làng RƠHAI.
Cha lập làng cho 15 hộ, 100 người kinh phía dưới gần Tòa Khân Sứ
(Phía cầu ngày nay);
Gọi xóm dưới là họ đạo TRẠI LÝ (trũng nước ra vào, không tù đọng nước như TUM).
3 - + Năm 1909 : Xóm trên (phía đông từ nhà thờ đến giáp làng Kontum).
- Số giáo dân từ An Sơn (An Khê ngày nay) lánh nạn Văn Thân (năm 1885)
lên vùng Rơngao Bana và tá túc tại XÓM DƯỚI; dần dân đông thêm;
người địa phương gọi XÓM DƯỚI là họ đạo XÓM MÍT.
- Từ đó, một mặt Xóm Dưới số giáo dân ngày càng đông thêm, đạo đức, gần nhà thờ,
- địa danh họ đạo GÒ MÍT nổi cộm lên, trở nên họ chính nơi có cha sở ỏ và nhà thờ.
Do đó, ĐỊA DANH “GÒ MÍT” bao gồm nhiều họ đạo kinh cũng như dân tộc
trong vùng mà trước đây gọi là họ đạo TRẠI LÝ.
- Thời gian khi lập các CƠ SỞ HÀNH CHÍNH QUÂN SỰ, nên một số vườn rẫy ,thổ cư
của tín hữu họ TRẠI LÝ bị trưng dụng, hay phải bán, thu hẹp nhỏ, lại cách xa nhà thờ.
- Địa danh họ đạo TRẠI LÝ này vẫn còn được ghi trong sổ bộ mãi sau này.
- Địa danh GÒ MÍT được quen dùng chỉ nhà thờ nhà xứ.
4 – Năm 1926: ĐỊA DANH CHÍNH THỨC GIÁO XỨ TÂN HƯƠNG
+ Về mặt hành chánh đã có Tổng TÂN HƯƠNG.
+ Đức Cha lấy địa danh TÂN HƯƠNG hành chính gọi GIÁO XỨ TÂN HƯƠNG.
+ Bao gồm các họ đạo kinh ( Gò Mítd, Trai lý), các họ đạo dân tộc.
III - CƠ SỞ TÔN GIÁO
1 – Ngoài nhà nguyện đầu tiên bằng tranh nứa khi xây dựng Trung Tâm Truyền Giáo,
+ Năm 1858 : Nhà thờ đầu tiên do cha Phanxicô Nguyễn Do xây dựng bị hỏa hoạn.
2 - + Năm 1876 Cha Bề Trên Ân làm phép nhà thờ thứ hai được cha Phanxicô chuẩn bị,
và cha Hugon tiếp tục công trình và hoàn thành nhà thờ.
3 – Năm 1878, Cha Nguyên thay cha Hugon (qua đời năm 1877),
xây dựng các cơ sở nhà xứ, và nhà thờ RƠHAI rất sít sao chắc chăn, to lớn.
4- Năm 1902: Cha Demeure (Ngự) tu sủa lại (chưa có mặt tiền)
5 – Năm 1916, cha Alberty tu sửa nhà thờ lần I;
Năm 1926, Ngài cho xây mặt tiền như ngày nay.
1 – Ngoài nhà nguyện đầu tiên bằng tranh nứa khi xây dựng Trung Tâm Truyền Giáo,
+ Năm 1858 : Nhà thờ đầu tiên do cha Phanxicô Nguyễn Do xây dựng bị hỏa hoạn.
2 - + Năm 1876 Cha Bề Trên Ân làm phép nhà thờ thứ hai được cha Phanxicô chuẩn bị,
và cha Hugon tiếp tục công trình và hoàn thành nhà thờ.
3 – Năm 1878, Cha Nguyên thay cha Hugon (qua đời năm 1877),
xây dựng các cơ sở nhà xứ, và nhà thờ RƠHAI rất sít sao chắc chăn, to lớn.
4- Năm 1902: Cha Demeure (Ngự) tu sủa lại (chưa có mặt tiền)
5 – Năm 1916, cha Alberty tu sửa nhà thờ lần I;
Năm 1926, Ngài cho xây mặt tiền như ngày nay.